Praca w urzędzie

Niniejsza strona ma na celu wskazać osobom zainteresowanym sposób poszukiwania pracy w urzędach w Polsce. Stanowiska administracyjno-biurowe, na których podobno wykonywana jest głównie praca o charakterze „umysłowym” czy „intelektualnym” (w przeciwieństwie do pracy „fizycznej”), występują w różnych jednostkach sektora zarówno publicznego jak i prywatnego. W sektorze publicznym pracowników takich nazywamy zazwyczaj urzędnikami, ale jego struktura również nie jest jednolita, gdyż poza administracją istnieją jeszcze organy wymiaru sprawiedliwości czy prawodawcze.

ostatnia aktualizacja: 27.05.2018

Takiej pracy należy więc szukać:

  • przede wszystkim w urzędach administracji publicznej:
    • samorządowej (lokalnej) — urzędy miast i innych gmin, starostwa powiatowe, urzędy marszałkowskie, samorządowe kolegia odwoławcze
    • rządowej (centralnej i terenowej) w służbie cywilnej — np. ministerstwa i niektóre liczne urzędy centralne, urzędy wojewódzkie, urzędy skarbowe, niektóre służby, inspekcje i straże
    • administracji skarbowej — np. urzędy skarbowe, izby administracji skarbowej, urzędy celno-skarbowe
    • państwowej — niektóre organy nieobjęte systemem służby cywilnej, np. Kancelaria Prezydenta, Sejmu, Senatu, Sąd Najwyższy, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Dziecka
    • w służbie zagranicznej — np. ambasady, konsulaty
  • w innych jednostkach organizacyjnych (samorządowych, rządowych lub państwowych) na nielicznych stanowiskach urzędniczych, a w każdym razie mniej licznych niż w typowych urzędach, np. szkoły i inne placówki oświatowe, uczelnie, instytuty badawcze, biblioteki, muzea i instytucje kultury, archiwa
  • na niektórych stanowiskach administracyjnych w administracji sądów i prokuratur

Pisząc o pracy urzędniczej należy pamiętać, że tutaj opisywane jest zatrudnienie „w urzędzie”, natomiast odrębna jest droga do zatrudnienia „na urzędzie” pochodzącym z wyboru czy mianowania, np. wójta, burmistrza, prezydenta, starosty, marszałka województwa, wojewody, radnego, przewodniczącego rady lub sejmiku, posła, senatora, sędziego, prokuratora, referendarza sądowego, ławnika itd.

Praca w administracji publicznej ma swoje wady i zalety. Do wad zazwyczaj zalicza się głównie: siedzący tryb pracy; praca przed monitorem (zwiększona podatność na wady wzroku); specyficzny „biurokratyczny” sposób pracy według długiej listy wymagań (przepisów prawa i ustalonych procedur); często zwiększona odpowiedzialność prawna (dyscyplinarna, finansowa, karna czy skarbowa); trudności w załatwianiu prywatnych spraw w stałych godzinach pracy. W zależności od urzędu i stanowiska (oraz szczęścia lub pechu), można mieć również do czynienia z polityką, nepotyzmem, „znajomościami”, interesownością, korupcją, niekompetencją czy łamaniem przepisów prawa. Do zalet zazwyczaj należą głównie: stabilne zatrudnienie; większa dbałość o przestrzeganie przepisów prawa pracy i uprawnień pracownika; pewność wypłaty wynagrodzenia; często dodatkowe składniki wynagrodzenia („trzynastka”, nagrody, premie, świadczenia socjalne); stałe godziny pracy bez niespodziewanych i nieodpłatnych nadgodzin; możliwość awansowania i rozwoju zawodowego. Ocena wysokości wynagrodzenia zależy od „punktu siedzenia”, poza tym to kwestia wewnętrznej polityki płacowej danego urzędu i jego kierownictwa.

Często w ocenie ubiegających się o pracę, żeby dostać się do urzędu trzeba mieć rodzinę, znajomości lub pieniądze, a jeśli już jest jakiś konkurs, to tak naprawdę jest „ustawiony”. Wszystko to generalizacja i stereotyp, znajdujące jednak usprawiedliwienie w ograniczonej liczbie etatów, małej rotacji kadr na niektórych stanowiskach, procedurom sprawdzania kandydatów („biały wywiad”) oraz ogólnym problemie osób początkujących na rynku pracy (głównie absolwentów) ze znalezieniem pracy bez uprzedniego doświadczenia zawodowego. Chyba jednak zawsze lepiej spróbować i złożyć swoją ofertę, niż z góry narzekać po pierwszym niepowodzeniu, że się nie można nigdzie dostać (bo jeśli się nie uda, to i tak przyjdzie czas na narzekanie, ale przynajmniej korzysta się z szans). Niewątpliwie potrzeba trochę szczęścia, cierpliwości, odwagi i pewności siebie.

Sprawy zatrudniania pracowników na wolnych stanowiskach urzędniczych regulują odpowiednie przepisy prawa (pragmatyka). Zazwyczaj taki nabór jest jawny, wolny i konkurencyjny, a ogłoszenia o wakatach muszą być publikowane przez określony czas na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej danego urzędu—pracodawcy („BIP”). Aby odnaleźć ogłoszenia o naborze, należy najpierw znaleźć stronę BIP danego urzędu, np. poprzez wyszukiwarkę internetową albo na głównej stronie bip.gov.pl. Następnie na stronie BIP urzędu należy odnaleźć link „nabór na wolne stanowiska urzędnicze”, „oferty pracy” lub podobny. Ponadto, w całej służbie cywilnej ogłoszenia znajdują się na wspólnej stronie BIP Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Urzędy nie mogą zatrudniać urzędników bez wcześniej ogłoszonego naboru, przynajmniej jeśli chcą przestrzegać prawa. Stąd oferty złożone poza ogłoszeniem nie mogą być przyjęte. Warto jednak nawet bez ogłoszenia skontaktować się ustnie (osobiście lub telefonicznie) z osobą kierującą sprawami organizacyjnymi lub kadrowymi (wydział organizacyjny lub kadr, dyrektor generalny, sekretarz) albo z komórką organizacyjną pokrewną naszym oczekiwaniom — gdyż czasami wakat nieoficjalnie istnieje, tylko chętnych nie ma, więc się formalnie nic nie ogłasza.

Warto wspomnieć, że niektóre osoby o utrudnionej pozycji na rynku pracy (absolwenci szkół bez doświadczenia zawodowego, osoby po 50. roku życia, inni bezrobotni i poszukujący pracy) mogą korzystać ze staży, przygotowania zawodowego, pracy interwencyjnej czy robót publicznych ze środków powiatowych urzędów pracy po uprzedniej rejestracji jako osoby bezrobotne. Urzędy bardzo chętnie korzystają z takiej możliwości, gdyż przez jakiś okres nie ponoszą wówczas w pełnej wysokości lub w ogóle kosztów zatrudnienia pracownika. Możliwe są również wolontariat i praktyki studenckie.

WYBRANE OFERTY:

Na wszelki wypadek zaznaczę, że co jakiś czas administratorzy tych stron zmieniają linki bez pozostawienia przekierowania. Jeśli jakiś link przestał działać, trzeba samemu poszukać nowego adresu.

PRAGMATYKI SŁUŻBOWE:

  • służba cywilna — ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1889, z późn. zm.), rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (Dz. U. poz. 125, z późn. zm.) oraz rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie sposobu przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego w służbie cywilnej (Dz. U. Nr 218, poz. 1695)
  • urzędy państwowe — ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2142, z późn. zm.)
  • sądy i prokuratury — ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury ( Dz. U. z 2018 r. poz. 577, z późn. zm.)
  • pracownicy samorządowi — ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 902, z późn. zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. poz. 936)
  • służba zagraniczna — ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 161, z późn. zm.)
  • administracja skarbowa — ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 508, z późn. zm.)

Na wszelki wypadek zaznaczę, że powyższe akty prawne również co jakiś czas ulegają nowelizacjom i zmianom.

INNE LINKI: